Nature

Ongeveer 10 jaar terug las ik een artikel, waarin de schrijver het had over bloemetjes die te vroeg bloeiden en vogeltjes die te vroeg nestelden. Heel slim vertelde hij aan het eind van deze alinea pas, dat het om een ruim 100 jaar oude quote van dr. Jac. P. Thijsse ging. Net als wij dat jaar had men kennelijk ook rond 1900 een erg zachte winter. Toch werd de 20e eeuw duidelijk later weer kouder, de winters werden weer winters en de oudere generatie (waar ik mezelf ook ineens toe mag rekenen) herinnert zich 'de ijslaag in de sloten en een dik pak sneeuw op straat.' Vijftien keer was er een Elfstedentocht, in 1997 de laatste.

De hazelaar staat wél in volle bloei

Momenteel hebben we weer een warme winter. We vergeten dan snel dat het twee jaar terug nog lang koud was. Na een aantal winters met veel sneeuw, was er voor het eerst in jaren weer sprake van een Elfstedentocht. Op het nippertje werd deze afgezegd, met de tranen op nationale televisie van Erben Wennenmars, die de teleurstelling van de natie, of in elk geval van Friesland, leken te verbeelden.

Het lijkt duidelijk, de cijfers spreken voor zich, het klimaat verandert. De aarde warmt op. IJskappen smelten en er bloeien sneeuwklokjes in januari. Tenminste, dat heb ik op twitter gezien. Aan alle kanten wordt opgeroepen rekening te houden met het klimaat, want wij mensen, wij geven onszelf de schuld. Broeikaseffect door industrie, ik denk dat Jac. P. Thijsse ook al zoiets bevroedde.

Je kunt me naïef noemen, maar ik ben er niet volledig van overtuigd dat deze opwarming 'onze' schuld is. Mogelijk versnelt de industrie het een en ander, maar we hebben toch allemaal geleerd over de ijstijden van duizenden jaren terug en oerwouden waar nu de Noordzee is. Men spreekt zelfs over een kleine ijstijd tussen de vijftiende en negentiende eeuw, de periode waarin Hendrick Avercamp zijn beroemde schilderijen maakte, met winterse taferelen. Is het  niet juist naïef te denken dat 'wij mensen' deze klimaatschommelingen tegen kunnen houden? Is het niet een beetje arrogant te denken dat de cyclus van de aarde op zal houden, omdat er mensen zijn? Daar mijmer ik zo af en toe over. Niet dat ik sta te juichen over een klimaatsverandering, waardoor de zeespiegel stijgt en het wonen in Groningen onmogelijk wordt. Op een ijstijd zit ik al helemaal niet te wachten. En natuurlijk is rekening houden met de natuur en je gedrag ten opzichte van die natuurlijk alleen maar toe te juichen.

Speciaal voor de foto-opdracht 'Nature' ging ik op zoek naar deze hele vroege lentebodes. Met een omweg ging ik naar huis, om op dé plek in de wijk, waar in het voorjaar een zee sneeuwklokjes een genot zijn voor het (mijn) oog, de lentebodes te kunnen fotograferen. Ik zag niets. Niet eens de groene sprietjes, het begin van het plantje. Ook de gele krokus, eveneens een vroegbloeier, liet zich nog niet zien. Alleen van het speenkruid zijn de plantjes al veelvuldig zichtbaar, misschien binnenkort een zee van gele bloemetjes? Of krijgen we toch eerst nog sneeuw. Het is tenslotte nog maar januari.